Coach John Heitinga heeft met fragiel Ajax weinig om op door te bouwen

Ajax-spelers James McConnell en Wout Weghorst tijdens de wedstrijd Sparta-Ajax.

FORO MAURICE VAN STEEN/ANP

In het duel dat vooraf werd gezien als een sleutelwedstrijd voor de positie van John Heitinga, komt Ajax weer in grote problemen. „We moeten veel meer vastigheid krijgen”, zegt de coach.

6 Oct 2025 - NRC

Steven Verseput

Ajax-coach John Heitinga staat in een zwart, doorweekt jack voor de dugout, als er een volgende hoosbui over Het Kasteel trekt. Hij coacht opvallend fanatiek, nadrukkelijker dan eerder. Als Sparta 3-1 heeft gemaakt, tuft Heitinga gefrustreerd. Op de hoofdtribune achter hem, droog in een stoeltje, trekt technisch directeur Alex Kroes een zuur gezicht. Het ‘schaam je kapot’ zwelt aan vanuit het uitvak, als Sparta feest viert.

In een duel dat vooraf werd gezien als een sleutelwedstrijd voor de positie van Heitinga, komt Ajax opnieuw in grote problemen. Het is inmiddels, in het tiende duel dit seizoen, een repeterend verhaal. Redelijke fases worden afgewisseld met periodes waarin Ajax „broos” en „kwetsbaar” is, zoals Heitinga het noemt.

Dat er veranderingen komen in de 

staf is vrijwel zeker, volgens Heitinga

In een open, chaotisch gevecht in Rotterdam-West ontsnapt Ajax met een 3-3 gelijkspel, door een doelpunt van invaller Oscar Gloukh in de zevende minuut van de blessuretijd. Hoewel de kritiek van buitenaf toeneemt, is het volgens Heitinga „intern rustig”.

Na het duel spreekt hij bij de kleedkamer kort met Kroes, algemeen directeur Menno Geelen en directeur voetbal Marijn Beuker. „Gewoon normaal”, zegt Heitinga. „Niks spannends, niks geks.”

Heitinga wil er assistent bij

Maar dat er veranderingen komen in de technische staf is vrijwel zeker, laat Heitinga doorschemeren. Met de interlandperiode in de komende anderhalve week, is er tijd om te „evalueren” met zijn staf en de directie en „de volgende stappen” te bespreken.

Heitinga wil dat er, bovenop zijn huidige assistenten Marcel Keizer, Frank Peereboom en Urby Emanuelson, nog een assistent bij komt. Naast dit drietal is er ook een analist, Pierre Tosch, die zaterdag tegen Sparta vanaf de tribune tactische aanwijzingen doorgeeft aan de Ajax-bank. Dat Heitinga zijn staf wil uitbreiden maakte hij rond de oefenwedstrijd tegen Como, eind juli (3-0 verlies) al duidelijk. Nu is het een „mooi moment” om dat weer „bespreekbaar” te maken.

Zo gaat het even niet over de druk op Heitinga zelf – maar over wat er volgens hem nodig is om zijn staf beter te laten functioneren. Afgelopen week kwam in het nieuws dat Ajax in de markt is voor Thomas Duivenvoorden, eerder succesvol coach van amateurclub Quick Boys en nu assistenttrainer bij De Graafschap. De club uit de Eerste Divisie wil Duivenvoorden, net begonnen in Doetinchem, niet laten gaan.

Dat Ajax de in het profvoetbal onervaren Duivenvoorden wil halen, roept vragen op over de huidige staf. Heitinga benadrukt dat „extra handen” hem kunnen ontlasten bij „belangrijke dingen die ik nu zelf doe”.

Hij noemt „veldtrainingen” en „afrondvormen” als voorbeelden. „Dat zijn dingen die je ook aan anderen moet [kunnen] overlaten.” Al ligt dat genuanceerder, coaches als Peter Bosz van PSV en Arne Slot van Liverpool FC leiden veel veldtrainingen zelf.

Het wordt interessant welke veranderingen Ajax kan doorvoeren onder leiding van een mogelijk aangepaste technische staf. Dat moet duidelijk worden na de interlandperiode, als een zwaar programma wacht. Het is evident dat er de komende tijd gesleuteld wordt aan de speelwijze. Het duel tegen Sparta liet, na de 4-0 nederlaag tegen Olympique de Marseille, opnieuw zien dat er nog „heel veel ruimte is voor verbetering”, zegt centrale verdediger Youri Baas (22).

Duidelijke gebreken

Het zit soms in details die niet snel opvallen. Zoals na een half uur, als Sparta-middenvelder Julian Baas (geen familie) zomaar een wilde bal naar voren in de as kan oppikken, nauwelijks onder druk gezet, waardoor hij alle ruimte heeft om een dieptebal te geven. En even later wint Sparta-buitenspeler Ayoub Oufkir rond de middenlijn eenvoudig een fifty-fifty luchtduel van Kenneth Taylor, waardoor de thuisploeg een nieuwe aanval kan opzetten.

Vaak zijn de gebreken duidelijk zichtbaar, zeker in de tweede helft – na een 1-1 ruststand door goals van Wout Weghorst en Tobias Lauritsen uit een strafschop. De Ajax-aanhang zingt net dat ze niet te stoppen zijn, als linksbuiten Mika Godts de bal verspeelt in de opbouw. Seconden later volleert Sparta-uitblinker Mitchell van Bergen de 2-1 hard binnen.

Wat Heitinga wel regelmatig terugziet 

bij zijn ploeg is vechtlust

De analyse van Heitinga: „We hadden moeite om van onze goal af te komen. We stonden vast. We kregen die bal niet weg.” Daarmee blijft hij weg bij de dieperliggende oorzaken.

Afgelopen dinsdag tegen Marseille ging het eveneens twee keer mis in opbouw, met fatale gevolgen. Nu komt Ajax goed weg. Sparta kan na de fraaie 3-1 van Joshua Kitolano via Oufkir verder uitlopen. Bij enkele kansen van Sparta rammelt het „lage blok” van Ajax, zoals Youri Baas het noemt: de laatste verdedigingslijn. Met zestien tegengoals in tien duels dit seizoen (alle competities) moeten ze zich daarin „ontwikkelen”, zegt Baas. „Dat weet de coach ook, daar trainen we ook op.”

Automatismen in de aanvalspatronen, pressing, duelkracht, defensieve structuur, zelfvertrouwen en ook de fysieke gesteldheid met verschillende blessures – het is allemaal bijzonder fragiel. Zo is er weinig basis om op door te bouwen, straks na de interlandperiode. Heitinga doet een poging, gevraagd naar aanknopingspunten. Hij zegt terug te kunnen vallen op een aantal „goede momenten” in voorgaande wedstrijden, maar noemt specifiek alleen PSV-uit, dat in 2-2 eindigde. „We moeten veel meer vastigheid krijgen.”

Wat Heitinga wel regelmatig terugziet: vechtlust. Ook tegen Sparta, via goals van Weghorst en Gloukh wordt het nog 3-3. „Wederom was het niet goed, maar ik zie wel een ploeg die voor elkaar door het vuur gaat.” Het is iets.

***