Vuelta eindigt in complete chaos: slotetappe in Madrid geannuleerd

FOTO’S THOMAS COEX, PIERRE-PHILIPPE MARCOU/AFP 

Midden:Boven: Jonas Vingegaard (in het rood), en het peloton wachten op ongeveer 57 kilometer van de finishlijn. Pro-Palestijnse demonstranten na het neerhalen van veiligheidsbarrières 

tijdens de laatste etappe van de Vuelta. 

Onder: Demonstranten tonen Palestijnse vlaggen tijdens de laatste etappe.

Drie weken lang werd de Ronde van Spanje ontwricht door pro-Palestinaprotesten. Zondag werd de slotetappe afgebroken.

Vuelta-winnaar Jonas Vingegaard ging naar huis zonder huldiging

15 Sep 2025 - NRC

Thijs Niemantsverdriet 

AMSTERDAM - Tientallen, misschien wel honderden demonstranten op het parcours in Madrid, renners die stilstaan en VIP’s die haastig geëvacueerd worden: de Vuelta a Espana eindigde zondagavond in complete chaos. Met nog 57 kilometer te gaan besloot de organisatie dat de slotetappe niet zou worden uitgereden. Zelfs de huldiging in Madrid werd geschrapt.

Zo kreeg de Vuelta een einde dat goed paste bij de afgelopen drie weken. De 80e editie van de Ronde van Spanje werd van begin tot einde ontwricht door hevige pro-Palestijnse protesten, gericht tegen de deelname van de omstreden wielerploeg Israel-Premier Tech.

Op het gezicht van eindwinnaar Jonas Vingegaard viel weinig vreugde te bespeuren terwijl hij vervroegd de felicitaties van zijn ploeggenoten in ontvangst nam. Zijn Vuelta-zege – de eerste in zijn carrière – zal niet herinnerd worden om de drie etappes die hij won, maar als de eerste grote wielerronde in de moderne tijd die ten prooi viel aan geopolitieke spanningen.

Steile slotkilometer

De Deense renner won zaterdag overtuigend de een-na-laatste etappe, met finish bovenop Bola del Mundo. In de ontzettend steile slotkilometer van de klim reed hij weg uit de kopgroep met favorieten en kwam hij alleen over de finish – ruim voor zijn belangrijkste rivaal, de Portugees Joao Almeida. In het algemeen klassement had Vingegaard na zaterdag een voorsprong van een minuut en zestien seconden op Almeida.

Was Vingegaard niet in staat geweest tot dit eindsalvo, dan zou zijn Vueltazege sportief helemáál gemankeerd zijn. De protesten hadden het koersverloop op dat moment al dermate in het nadeel van Vingegaards directe concurrenten beïnvloed, dat alleen een onweerlegbaar statement in de laatste bergrit nog voor glans kon zorgen.

Tot twee keer toe – in de tweede week in Bilbao en in de derde week in het binnenland van Galicië – werd een etappe met finish bergop voortijdig afgebroken vanwege grote hoeveelheden demonstranten bij de finish. Dat ontnam Almeida een dubbele kans om de rode trui aan te vallen in de slotbeklimming.

Het pijnlijkst manifesteerde de beïnvloeding van het koersverloop zich afgelopen donderdag. Toen werd de individuele tijdrit in Valladolid ingekort van 27 naar 12 kilometer, omdat de politie het parcours onvoldoende kon beveiligen. In die gekortwiekte tijdrit wist Almeida tien seconden te winnen op Vingegaard in het algemeen klassement. Was de volledige 27 kilometer verreden, dan was dat hoogstwaarschijnlijk 25 à 30 seconden geweest – en het verschil in het algemeen klassement nog maar iets meer dan 20 tellen. Een heel ander uitgangspunt voor de beslissende bergrit naar Bola del Mundo – en een gemiste kans voor een waarlijk spannend slotweekend.

Minder dominante Vingegaard

Door zijn zege op Bola del Mundo kreeg deze turbulente Vuelta met Jonas Vingegaard uiteindelijk toch de terechte winnaar. Hoewel de kopman van de Nederlandse Visma-Lease A Bike-ploeg minder dominant koerste dan verwacht was hij op het beslissende moment de beste. Hij had ook simpelweg de beste ploeg: Visma reed zoals gebruikelijk gedisciplineerd en volledig in dienst van de kopman.

Bij Almeida, die als tweede eindigde op het podium voor de Brit Tom Pidcock, gold precies het tegenovergestelde. Zijn UAE Team Emirates is de rijkste ploeg van het peloton en loopt over van wielertalent. Maar zodra boegbeeld Tadej Pogacar – de beste wielrenner ter wereld – ontbreekt, blijkt de ploeg uit een verzameling individuen te bestaan die hoofdzakelijk voor eigen kans rijden. Het gevolg: UAE won in deze Vuelta zeven etappes, maar kopman Almeida ontbeerde op beslissende momenten de steun van zijn ploegmaten en bood Vingegaard daardoor minder goed partij dan hij – gezien zijn vorm – had gekund.

Kwetsbare sport

De grootschalige protesten hebben de Vuelta de afgelopen drie weken bijna dagelijks ontwricht - en de veiligheid van de renners serieus in gevaar gebracht. Aan het begin van de derde week, na de tweede onthoofde etappe, leefde in het peloton zelfs de vraag of Madrid überhaupt gehaald zou worden.

Tegen Israel-Premier Tech waren dit jaar al eerder kleinschalige acties, met name in de Giro d’Italia in mei, maar in de Vuelta ontdekten demonstranten wat een dankbaar vehikel voor protest de wielersport is. Wedstrijden vinden plaats op de openbare weg – en die valt onmogelijk in z’ n geheel te beveiligen.

Zodra de Vuelta na drie (rustige) openingsetappes in Italië op Spaans grondgebied belandde, was het hommeles: demonstranten renden het parcours op, strooiden met punaises, brachten renners ten val (één coureur moest ten gevolge van zijn verwondingen naar huis), blokkeerden de weg met een omgehakte boom en dreigden met honderden tegelijk door de dranghekken bij de finish te breken.

De Vuelta-organisatie oogde machteloos. Israel-Premier Tech uit koers halen kon volgens de regels niet en de ploeg weigerde vrijwillig te vertrekken. Het tussentijds verwijderen van de ploegnaam van de tricots was voor de eigenaren de maximale geste – onvoldoende om de actiegeest terug in de fles te krijgen.

Op zaterdag haalde iedereen opgelucht adem dat de laatste bergrit zonder grote verstoringen kon worden verreden. En met een kleine aanpassing in het parcours en een politiemacht van maar liefst 1.900 agenten hoopten de autoriteiten de slotrit naar Madrid overeind te kunnen houden.

Dat bleek een illusie. De finish werd niet het decor voor een zegevierende Jonas Vingegaard, maar voor demonstranten met hun vuist in de lucht. Wat blijft, en vermoedelijk niet snel zal verdwijnen, is het besef hoe kwetsbaar de wielersport is in tijden van geopolitieke turbulentie.