Patstelling in Ronde van Spanje door demonstraties tegen Israëlische ploeg

De organisatoren willen dat wielerploeg Israel Premier Tech vertrekt, maar die weigert. 

„Zou een gevaarlijk precedent scheppen.”

De Vuelta is de eerste koers waarbij de veiligheid van renners in het geding komt

5 Sep 2025 - NRC

Thijs Niemantsverdriet 

AMSTERDAM - No habá ganador de etapa – géén etappewinnaar vandaag. Het waren opzienbarende taferelen, woensdag in de elfde rit van de Vuelta a Espana. De koers werd drie kilometer voor het einde afgebroken, zo besloot de organisatie: wegens massale pro-Palestijnse protesten bij de finish in Bilbao kon de veiligheid van de renners niet gegarandeerd worden.

Die protesten hebben te maken met de aanwezigheid in het peloton van Israel Premier Tech (IPT), een omstreden wielerteam waarvan de eigenaar een supporter is van de Israëlische regering en de verwoestende oorlog die zijn land voert in Gaza. Het was de derde keer in deze Vuelta dat pro-Palestina-demonstranten de koers verstoorden: vorige week blokkeerden ze de renners van IPT tijdens de ploegentijdrit; dinsdag brachten ze de Italiaanse renner Simone Petilli – die niet voor IPT rijdt – ten val.

Op de geneutraliseerde etappe van woensdag volgde een turbulente avond, waarin de statements van betrokken partijen elkaar snel opvolgden. De koersdirecteur van de Vuelta, Kiko García, zei tegen de Spaanse radiozender Carrusel Deportivo dat hij hoopte dat IPT uit eigen beweging de koers zou verlaten. Als organisator, aldus García, was hij daar niet toe gemachtigd: „Er is maar één oplossing: dat IPT zelf beseft dat hun aanwezigheid hier niet bevorderlijk is voor de veiligheid.”

Het team liet daarop in duidelijke bewoordingen weten dat een vertrek uit Spanje absoluut niet aan de orde was. „Elke andere beslissing”, aldus IPT in een verklaring, „zou een gevaarlijk precedent scheppen in de wielersport – niet alleen voor Israel Premier Tech maar voor álle ploegen.”

De enige instantie de wél bevoegd is om IPT uit koers te nemen, de internationale wielerfederatie UCI, onderneemt geen actie. In een persbericht veroordeelde de bond de protesten die hadden geleid tot het afbreken van de koers en benadrukte de „politieke neutraliteit, onafhankelijk en autonomie van sport”. Zo is deze Vuelta, die sportief gezien tot nu toe behoorlijk mat was, ten prooi gevallen aan geopolitieke spanningen – met een ongewisse afloop.

Israel-Premier Tech is eigendom van Sylvan Adams, een Canadees-Israëlische vastgoedmiljardair en filantroop die nauwe banden onderhoudt met de regering-Netanyahu. Hoewel het land Israël geen directe sponsor is van IPT, beschouwt Adams zijn ploeg als een vehikel om zijn land internationaal in een gunstig daglicht te zetten – op zijn visitekaartje staat naar verluidt ‘zelfbenoemd ambassadeur van de staat Israël’.

Sinds ‘7 oktober’ en de oorlog in Gaza – volgens Adams een strijd „van goed tegen kwaad en beschaving versus barbarij” – zijn er in de koers geregeld protesten geweest tegen IPT. Die verliepen tot dit jaar altijd vreedzaam – met vlaggen en spreekkoren langs het parcours. Maar dit seizoen zijn de acties van activisten verhevigd.

Deze Vuelta is de eerste koers waarin ook daadwerkelijk de veiligheid van de deelnemers in het geding komt. De etappe van woensdag begon al chaotisch, met een inderhaast ingelast beraad voor de start onder leiding van rennersvakbond CPA. In de loop van de dag werd duidelijk de situatie aan de finish in Bilbao onhoudbaar was. De honderden demonstranten die zich daar hadden verzameld, dreigden de dranghekken omver te duwen. Dat het protest juist hier zo hevig was, is geen toeval: Baskenland kent een lange traditie van pro-Palestijns activisme.

Na de etappe regende het veroordelingen. Van de ploegen zou een meerendeel uit veiligheidsoverwegingen voorstander zijn van het vertrek van IPT, zo meldde de goed ingevoerde wielerjournalist Daniel Friebe - aanwezig in de Vuelta – woensdag in zijn podcast, maar een vrijwillig vertrek van IPT lijkt op dit moment ondenkbaar.

De enige manier waarop de patstelling doorbroken zou kunnen worden, zo lijkt het, zijn nieuwe protesten. Die bleven uit tijdens de etappe van donderdag, van Laredo naar Los Corrales de Buelna. De Spanjaard Juan Ayuso won zijn tweede rit in deze Vuelta.

***